Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Beoordeling van de onderlinge verhouding tussen de kengetallen in relatie tot de financiële positie

We beoordeelden de onderlinge verhouding tussen de kengetallen in relatie tot onze financiële positie.

Netto schuld quote en gecorrigeerde netto schuldquote
De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van onze schuldenlast ten opzichte van het totaal van de baten. De netto schuldquote blijft in 2022 gelijk ten opzichte van 2020. Onze langlopende schulden nemen toe. Om in de komende jaren onze geplande investeringen uit te kunnen voeren, trekken we externe financieringsmiddelen aan. Aan de andere kant dalen onze kortlopende schulden. We ontvangen in 2022 een bijdrage van de netto-ontvangende gemeenten in verband met de overdracht van de wegen van het Hoogheemraadschap Hollands-Noorderkwartier (HHNK). Dit heeft effect op ons saldo van liquide middelen en beïnvloedt daarmee de hoogte van de netto schuldquote in de jaren daarna.
We berekenen de gecorrigeerde netto schuldquote door onze schuldenlast te verminderen met alle door ons verstrekte leningen. We lenen een steeds kleiner deel van onze opgenomen geldleningen door aan derden. Dit verkleint het verschil met de netto schuldquote. De waarde van beide de netto schuldquotes blijft ruimschoots onder onze norm.

Solvabiliteitsratio
De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin we in staat zij aan onze financiële
verplichtingen te voldoen. De solvabiliteitsratio blijft vergelijkbaar ten opzichte van 2020. We voegen de bijdrage die we in 2022 ontvangen van de netto-ontvangende gemeenten in verband met de overdracht van de wegen van het HHNK toe aan onze reserves. Hierdoor stijgt ons eigen vermogen. Ook zetten we onze reserves de komende jaren in om een deel van onze lasten te dekken. Daarnaast stijgen onze langlopende schulden. De solvabiliteitsratio bevindt zich nog steeds binnen onze norm. De daling toont wel aan dat onze vermogenspositie de komende jaren verzwakt.

Grondexploitatie
Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot onze grondpositie (de waarde van de grond) is ten opzichte van de totale baten. De verhouding tussen de boekwaarde van de bouwgronden in exploitatie en het totaal saldo van baten blijft ruimschoots onder onze norm. Onze afhankelijkheid van de opbrengsten van onze bouwgronden blijft beperkt.

Belastingcapaciteit
De belastingcapaciteit geeft inzicht in hoe de woonlasten voor een gezin bij een gemiddelde WOZ-waarde in onze gemeente zich verhouden tot de landelijk gemiddelde woonlasten van een gezin.
Als onderdeel van het dekkingsplan stellen we voor de opbrengst uit onroerende zaakbelasting te verhogen. De onroerende zaakbelasting zal vanaf 2023 verder stijgen in verband met de overdracht van de wegen van het HHNK. Dit gaat gepaard met een verlaging van de wegenheffing als onderdeel van de waterschapsbelasting.
Daarnaast stellen we voor om de afvalstoffenheffing en de rioolheffing (vanaf 2023) te verhogen om te komen tot 100% kostendekkendheid. Ook zijn er bij de vaststelling van de begroting amendementen aangenomen die effect hebben op de hoogte van de onroerende zaakbelasting en de rioolheffing. Dit heeft gevolgen voor de hoogte van de belastingcapaciteit van onze gemeente. De belastingcapaciteit komt hierdoor na 2022 hoger uit dan onze norm. Een toelichting op de hoogte van de lokale heffingen is te vinden in de paragraaf Lokale heffingen.

Structurele exploitatieruimte
In de structurele exploitatieruimte komt tot uitdrukking of we over voldoende structurele baten beschikken om onze structurele lasten te dekken. In 2022 komt de structurele exploitatieruimte uit op (afgerond) 0,4%. De structurele baten zijn dus iets hoger dan de structurele lasten.

Onderstaande tabel toont de cijfermatige ontwikkeling van het structureel resultaat in de jaren 2022 tot en met 2025. De tabel laat zien dat het structureel resultaat in 2023 negatief wordt. In 2025 noteren we een positief structureel resultaat van € 260.000,-. De negatieve structurele exploitatieruimte in 2023 en 2024 toont echter aan dat we onze (financiële) grenzen hebben bereikt. De keuzes die zijn gemaakt om in 2025 te komen tot een positief structureel resultaat zijn terug te vinden in het hoofdstuk Financiële begroting.